Podzespoły komputerowe

SYSTEM KOMPUTEROWY . Wszystkie elementy kom­putera wzajemnie ze sobą powiązane tworzą system komputerowy. W zależności od zastosowania i możliwości finansowych użytkownika struktura komputera może być bardziej lub mniej rozbudowana.

Podstawowymi elementami komputera są:

1. Jednostka centralna, a w niej najbardziej istotnymi elementami są:

• procesor,

• pamięć wewnętrzna (operacyjna),

• kanały wejścia i wyjścia.

2. Pamięci zewnętrzne.

3. Urządzenia wejścia i wyjścia.

Literatura przedmiotu określa również pojęcie komputera jako skomplikowane urządzenie, złożone z czterech podstawowych modułów:

– układu arytmetyczno-logicznego,

– układu sterowania,

– pamięci,

– układów wejścia i wyjścia.

Układ arytmetyczno-logiczny i sterowania umieszcza się razem i noszą one nazwę procesora. Procesor służy bezpośrednio do przetwarzania danych, wykonuje obliczenia i porównuje liczby. Dane i wyniki są przechowywane w pamięci. Tam też zapisany jest program, czyli zakodowany odpowiednio sposób przetwarzania informacji. Układy wejścia i wyjścia służą do komunikacji ze światem zewnętrznym. Za ich pośrednictwem dołącza się do komputera urządzenia do wprowadzania i wyprowadzania danych – urządzenia zewnętrzne. Komputery przetwarzają informacje zapisane binarnie, za pomocą wartości 0 i 1. Elementarną porcję informacji w postaci ?0? i ?1? nazwano bitem. Taki sposób reprezentowania informacji pozwala na uproszczenie budowy układów elektronicznych, z których zbudowany jest komputer oraz na zwiększenie niezawodności ich pracy.

Pojedynczy bit niesie małą porcję informacji, jednak za pomocą ciągu bitów można zapisać bardziej skomplikowane dane, liczby lub znaki alfabetu. W mikrokomputerach używa się na ogół porcji złożonych z ośmiu bitów, zwanych dalej bajtami.

Sposób połączenia ze sobą podstawowych modułów komputera nazywa się architekturą komputera.

W schemacie zwracają uwagę moduły komputera oraz połączenia między nimi, tzw. szyny. Szyną adresową nazwano połączenie, które służy do przesyłania adresu z procesora do pamięci i układów wejścia i wyjścia. Szyna danych to połączenie, które przekazuje informacje odczytywane lub zapisywane przez procesor z pamięci lub układów wejścia lub wyjścia.

Liczba linii szyny danych, a tym samym liczba bitów, które mogą być jednocześnie przesyłane przez tę szynę, zależy od budowy procesora. Starsze mikrokomputery mają 16-bitowe szyny, nowsze 32-bitowe, a najnowsze 64-bitowe szyny. Zwiększona liczba bitów szyny pozwala na szybsze odczytywanie lub wpisywanie informacji do pamięci, a więc szybszą pracę komputera.

Jednostka centralna. Jak wcześniej stwierdzono elementem organizującym pracę całego systemu komputero­wego jest procesor. Często też w przenośni nazywamy go sercem lub mózgiem. Nowoczesny komputer wyposażony jest zwykle w kilka procesorów, wyspecjalizowanych w wykonywaniu określonego rodzaju zadań. Każdy komputer zawiera jednak jeden główny mikroprocesor, określony często mianem CPU (Central Processing Unit). W najbardziej popularnych typach komputerów, a mianowicie w personalnych komputerach, takim ?sercem” jest mikroprocesor umieszczony na płycie głównej o odpowiednich parametrach techniczno funkcjonalnych i otwartej architekturze. Przy zakupie procesora patrzymy na ogół na tzw. współczynnik wydajności – czyli porównanie do wydajności jakiegoś procesora Pentium. Ten współczynnik to: COMP – indeks wydajności komputera ustanowiony przez firmę INTEL do pomiaru wydajności procesorów. Mierzymy więc współczynnik szybkości COMP do ceny procesora.

Wydajność komputera zależy więc bezpośrednio od:

• szybkości – tj. ilości instrukcji, którą może wykonać procesor w ciągu sekundy,

• ilości danych – które może objąć procesor w ramach jednej operacji.

• od technologii wykonania procesora (jego możliwości w zakresie operacji arytmetycznych, logicznych oraz sterowania.

Drugim z podstawowych elementów jednostki centralnej jest pamięć wewnętrz­na. Jest to bardzo szybka pamięć, w której przechowywane są programy (w tym także system operacyjny), a także dane wejściowe oraz wyniki, uzyskane w trakcie przetwarza­nia. W tych sytuacjach, kiedy nie są one natychmiast potrzebne, przesłane są do tzw. pamięci zewnętrznych (o których będzie mowa w dalszej części poradnika).

Pamięć wewnętrzna, jest zorganizowana jako ciąg komórek. Każda komórka ma swój adres. Duża pamięć pozwala na wykonanie bardzo złożonych programów. Pa­mięć ta może być zbudowana z różnych elementów. Stosuje się: pamięć ferrytową, pamięć na cienkich warstwach magnetycznych, pamięć optyczną, pamięć półprze­wodnikową oraz pamięć kriogeniczną, która wykorzystuje zjawiska nadprzewod­nictwa w niskich temperaturach.

Dawniej najbardziej popularne były pamięci ferromagnetyczne, obecnie natomiast pamięci półprzewodnikowe. Wydaje się, że w niedalekiej przyszłości powszechnie będą stosowane pamięci optyczne, które mogą charakteryzować się dużą pojemnością i szybkością przekazywania danych. Największe możliwości w tym względzie powinna mieć pa­mięć holograficzna, która wykorzystuje zjawisko holografii i możliwości jakie daje światło laserowe. Obecną wadą takiej pamięci jest to, że zapisany hologram nie może być zmieniony, co utrudnia aktualizację zasobów informacyjnych. Obok wymienionych rodzajów pamięci istnieją również pamięci innego rodzaju, np. pamięć biologiczną, itp.

Postęp w zakresie budowy pamięci wewnętrznych polega na ilości gromadzonych danych jak również minimalizacji czasu dostępu do zgromadzonych tam danych. Przyspiesza to bowiem proces przetwarzania przez mikroprocesor ze względu na to, że wszelkie dane oraz programy pobiera on z pamięci operacyjnej.

W pamięci wewnętrznej wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje pa­mięci:

1. Pamięć RAM (Random Access Memory), inaczej zwana pamięcią o dostę­pie swobodnym – bezpośrednim, typu zapis/odczyt wymaga ona stałego odświeżania ? podania źródła zasilania. Przechowuje program i dane dla programu aktualnie realizowane­go. Po wyłączeniu komputera informacje te znikają. Jej głównymi elementami funkcjonalnymi jest więc pojemność i czas dostępu do informacji tam zgromadzonych (zapis-odczyt).

Pamięć ta jest zorganizowana jako ciąg elementarnych komórek związanych bitami pamięci z których każda jest zdolna do przechowywania jednego bitu informacji. Bity grupowane są w bajty pamięci. Każda komórka ma swój jednoznaczny numer i adres.

Na rynku informatycznym występują następujące rodzaje pamięci, które stosuje się w komputerach:

* pamięć ferrytową,

* pamięć na cienkich warstwach magnetycznych,

* pamięć optyczną,

* pamięć półprzewodnikową,

* pamięć kriogeniczną – która wykorzystuje zjawiska nadprzewodnictwa w niskich temperaturach.

Pamięci powinny charakteryzować się dwoma istotnymi parametrami:

* dużą pojemnością [GB]

* szybkością przekazywania danych [ns].

Optymalnie zatem w przyszłości powszechnie będą stosowane pamięci optyczne. W tym względzie największe możliwości powinna mieć pamięć holograficzna, która wykorzystuje zjawisko holografii i możliwości jakie daje światło lasera. Obecnie wadą tych pamięci jest to, że hologram może być zmieniony, co utrudnia aktualizację zasobów informacyjnych.

Postęp w zakresie budowy pamięci wewnętrznych dąży do koncentracji pamięci i układów logicznych związanych na bardzo małej powierzchni oraz przyspieszenia procesu przetwarzania.

PAO (pamięć operacyjna) służy do przechowywania danych i programów i składa się z następujących modułów:

1. Pamięć ROM (Read Only Memory), inaczej zwana pamięcią tylko do odczytu.

Pamięć ROM – jest to pamięć stała, nie ulotna – elementy programowalne typu EPROM. Zawarte są dane producenta tzn. ROM BIOS tj. informacje o systemie operacyjnym, do rozpoznania przez system, generator znaków, interpreter języka najczęściej języka BASIC.

Pamięć ROM występuje również między innymi w następujących postaciach:

• PROM (Programmable ROM) programowalna jednokrotnie,

• EPROM (Erasable PROM) pamięć stała kasowalna wielokrotnie światłem ul­trafioletowym,

• EAPROM (Electrically EPROM lub E2PROM) pamięć kasowalna.

Kanały wejścia-wyjścia.

Kanały te stanowią blok funkcjonalny pozwalający ste­rować przepływem danych pomiędzy pamięcią wewnętrzną a urządzeniami zewnętrz­nymi podłączonymi do procesora. Przez to umożliwiają procesorowi wykonywanie w tym samym czasie odczytu i zapisu informacji w pamięci operacyjnej i przetwarza­nie danych. Kanały ?kontaktują? się z urządzeniami zewnętrznymi poprzez łącze stan­dardowe i jednostki sterujące urządzeń zewnętrznych. Stanowią funkcjonalny blok pozwalający na sterowanie przepływem danych pomiędzy pamięcią wewnętrzną, a urządzeniami zewnętrznymi podłączonymi do procesora. Umożliwiają przez to procesorowi w jego działaniu na wykonywanie w tym samym czasie odczytu i zapisu informacji w pamięci operacyjnej wraz z przetwarzaniem danych. Kanały kontaktują się z urządzeniami zewnętrznymi poprzez łącze standardowe i jednostki sterujące urządzeń zewnętrznych. Inaczej patrząc blok we/wy służy do komunikacji procesora z urządzeniami zewnętrznymi poprzez tzw. ?porty? które są ogólnie rzecz biorąc programowalnymi układami logicznymi łącznie z liniami komunikacyjnymi (INTRFACE) przez które informacja przechodzi z i od urządzeń zewnętrznych. Realizowane jest to poprzez sterowniki i oprogramowanie.

Pamięć zewnętrzna. Pamięci te mają za zadanie przechowanie danych i progra­mów nie będących w danej chwili przetwarzane. Do najpopularniejszych rodzajów pamięci zewnętrznych należą:

1. Pamięć taśmowa (pamięć sekwencyjna).

2. Pamięć na dyskach (pamięć o dostępie bezpośrednim).

3. Płyta kompaktowa (czytnik CD).

Pamięć ta składa się z dwóch następujących modułów funkcjonalnych: jednostki sterującej oraz z jednej lub kilku jednostek pamięci podłączonych do jednostki ste­rującej. Wymiana danych pomiędzy pamięcią wewnętrzną a jednostką pamięci ze­wnętrznej (zapisywanie danych) odbywa się na drodze: pamięć wewnętrzna – kanał (układ we/wy) – jednostka sterująca pamięcią – jednostka pamięci.

Odczytywanie danych z pamięci zewnętrznych odbywa się w kierunku przeciw­nym. Podstawowymi parametrami decydującymi o przydatności i zastosowaniu da­nego rodzaju pamięci są:

• pojemność pamięci,

• szybkość pracy pamięci (zapis-odczyt),

• koszt przechowywania informacji, liczona jako stosunek kosztu urządzenia do jego pojemności (ilości danych jaka może być przechowana w pamięci).

Pamięć na dyskach. Pamięć na dyskach, tzw. pamięć o dostępie bezpośrednim; można ją podzielić na następujące kategorie:

• dyski twarde,

• dyski elastyczne.

Pamięć dyskowa jest pamięcią o dostępie bezpośrednim. Wprowadzenie dysków magnetycznych przyczyniło się do szybkiego postępu w wykorzystywaniu kompute­rów.

Pojemności dysków są bardzo różne i wynoszą w pakietach od kilku megabąjtów do kilkudziesięciu gigabajtów i setek terabajtów. Najczęściej jest stosowany zestaw, w którym do jed­nostki sterującej można podłączyć do 8 jednostek dyskowych. Zestaw dysków za­pewnia w praktyce nieograniczoną pojemność, ponieważ wymiana jednego pakietu jest niezwykle prosta. Pakiet dysków zawiera najczęściej 6 płyt, w których jest 10 powierzchni roboczych i 2 osłaniające. Przeciętnie czas dostępu do ścieżki sąsiedniej wynosi ?~ 30 ms? (nowe tendencje zmieniają ten czas).

Prace dysku obsługują instrukcje:

• sterujące, zawierające instrukcje wyszukiwania, powrotu oraz ?nic nie rób?,

• porównania, zawierające instrukcje porównania klucza i adresu (większy lub równy),

• czytania, zawierające instrukcje czytania,

• zapisu, zawierające instrukcje zapisu,

Dla zrozumienia organizacji zbiorów na dysku istotne jest ?wyczucie? różnicy mię­dzy zbiorem logicznym a zbiorem fizycznym. Zbiór logiczny jest to pewna grupa dokumentów jednorodnych tematycznie. Istnienie zbioru fizycznego wynika stąd, że każdy dokument jest magazynowany w pamięci w pewnym przeznaczonym dla siebie obszarze. Każdy taki obszar ma identyfikator zwany adresem.

W projektowaniu zbioru danych na dysku magnetycznym istotnymi parametrami są:

1. Liczba ścieżek na powierzchni dysku, która określa poprzeczną gęstość zapisu i ma decydujący wpływ na pojemność informacyjną dysku. Każda ścieżka na dysku jest podzielona na równe części, zwane blokami lub sektorami. Zapis i odczyt da­nych odbywa się całymi blokami. Blok stanowi najmniejszą ?porcję? danych prze­syłanych między dyskiem a pamięcią wewnętrzną systemu cyfrowego.

2. Czas dostępu do danych, który jest sumą czasu poszukiwania (czasu potrzeb­nego na przesunięcie głowicy magnetycznej na właściwą ścieżkę) i czasu oczekiwa­nia (czas obrotu dysku niezbędnego do podejścia początku bloku pod głowicę ma­gnetyczną).

Dysk magnetyczny jako nośnik ma określone zalety i wady.

a) Zalety:

• duża pojemność informacyjna pakietu dysków,

• nieograniczona możliwość zwiększenia pojemności przez wymianę dysków (pa­kietów),

• stosunkowo krótki czas dostępu.

b) Wady:

• wrażliwość nośnika na urządzenia mechaniczne,

• trudności technologiczne przy wykonywaniu pakietu (jednorodna warstwa ferromagnetyku.

Dyski magnetyczne spełniają, podobnie jak taśmy magnetyczne, dwojaką rolę; po pierwsze nośnika, na któ­rym są magazynowane dane, po drugie nośnika do wprowadzania danych do systemu cyfrowego. Postęp techniczny dotyczący pamięci dyskowych ?idzie? zarówno w kierunku minia­turyzacji dysków, jak również zwiększenia pojemności i skracania czasu dostępu do danych.

Specyficznym nośnikiem pamięci dyskowej jest dyskietka, zwana też dys­kiem elastycznym lub floppy – dyskiem. Jest ona zbudowana z plastikowego krążka, pokrytego materiałem magnetycznym. Krążek ten jest za­mknięty w kopercie z elastycznego, ale odpornego tworzywa. Duży, umieszczo­ny pośrodku, otwór służy do ustawienia dyskietki na wałku mechanizmu napę­dowego. Z boku znajduje się otwór indeksowy. Dzięki temu w momencie prze­sunięcia się otworu indeksowego pod wycięcie komputer może określić położenie obracającej się dyskietki względem głowicy zapisu-odczytu.

W ostatnim okresie coraz częściej stosowanym nośnikiem informacji jest płyta kompaktowa odczytywana przez czytnik CDD. Jest to dość trwały nośnik informacji charakteryzujący się dużą niezawodnością zarówno zapisu jak i odczytu ze względu, że w wymienionych procesach wykorzystano promień laserowy (monochromatyczne spójne światło o dużej energii gromadzonej w stosunkowo małym punkcie). Aby korzystać z zapisu na tego typu nośnikach, należy zestaw komputerowy rozszerzyć o ?nagrywarkę?. Istotną zaletą tego nośnika jest kompatybilność odczytu danych przy różnych systemach operacyjnych instalowanych w systemach komputerowych (pomijana jest bowiem procedura formatu nośnika ? tj. naniesienia struktury danego systemu operacyjnego).

URZĄDZENIA WEJŚCIA I WYJŚCIA. Istnieje wiele urządzeń komunikacji z komputerem. Grupa tych urządzeń określona jest wspólnym pojęciem urządzeń wej­ścia i wyjścia. Niektóre z nich są urządzeniami tylko wejścia inne zaś wyjścia, wiele zaś pełni obie funkcje. W prezentacji urządzeń przedstawione zostaną tylko naj­ważniejsze i najbardziej popularne.

Monitor. Jak pisze P. Norton, jedyną – istotną z punktu widzenia użytkownika -częścią komputera jest monitor ekranowy. Monitor jest podstawo­wym urządzeniem do wyprowadzenia informacji z komputera. Traktowany jest często jako urządzenie we/wy, służące do wizualizacji danych. Może on praco­wać w tzw. trybie tekstowym – wyświetla znaki lub w trybie graficznym – ob­raz składa się z punktów.

Monitor ekranowy działa bardzo podobnie do telewizora. Zasada jego pracy znana jest pod nazwą wybierania liniowego i polega na ciągłym wykreślaniu obrazu przez poruszający się strumień (wiązkę) elektronów. Czytelność, ostrość i czystość obrazu przedstawionego na ekranie uzyskuje się dzięki zastosowaniu specjalnych kart graficznych zainstalowanych w komputerze i współpracują­cych z monitorem. Większość eksploatowanych monitorów pracuje z kartą Su­per VGA (Virtuall Graphic Array), pozwalającą pracować z rozdzielczością 800 x 600 pkt lub 1024 x 768 pkt (rozdzielczość określa się ilością linii i ilością punktów w każdej linii; skrót pkt pochodzi od słowa picture element, czyli ele­ment obrazu) i uzyskać 256 kolorów.

Często powód, że program działa na jednym komputerze, a nie działa na innym, związany jest w wyborem karty graficznej i współpracującego z nią monitora. Brak zgodności w tym zakresie uniemożliwia przenoszenie programów.

Nowe zastosowania monitora pozwalają nie tylko na wyprowadzenie danych, ale też na ich wprowadzanie. Istnieją tzw. ekrany dotykowe (touch screens), a ostatnio został opracowany specjalny ekran dotykowy, który reaguje też na siłę dotyku. W konsekwencji można otrzymać trójwymiarowy obraz. Niekiedy do monitora dołą­czone jest pióro świetlne, pozwalające na bezpośrednią komunikację z komputerem.

Klawiatura. Klawiatura wraz z monitorem stanowi podstawowe urządzenia komputera. Przy pomocy klawiatury możemy wprowadzić do komputera dowol­ne polecenia i teksty. Klawiatura zawiera w zależności od typu klawiatury 101 lub 102 i więcej klawiszy podzielonych na następujące bloki:

1. centralny, składający się z podstawowych symboli zgodnych z kodem ASCII. Jest to w zasadzie rozszerzona maszyna do pisania, najczęściej przedstawiona w systemie QWERTY (nazwa pochodzi od znaczenia kolejnych klawiszy w lewym górnym rogu),

2. pomocniczy, w którym istnieją powtórzone klawisze cyfrowe i operatory matematyczne,

3. funkcjonalny, w którym znajdują się klawisze oznaczone symbolami od F1 do F12, a ich znaczenie zależy od tego z jakim programem współpracują,

4. sterujący ruchem kursora, w obrębie napisanego tekstu,

5. specjalny, w którym umieszcza się klawisze o specjalistycznym przeznaczeniu np. Enter (naciśnięcie powoduje akceptacje wykonania polecenia), SHIFT (do pisa­nia dużych liter oraz górnych znaków znajdujących się na niektórych klawiszach), ESC (rezygnacji z wykonania polecenia, często, jeśli nie wiemy, co należy dalej zrobić, naciskając klawisz ucieka się z takiej sytuacji).

?Mysz? ? urządzenie sterujące. We współczesnych komputerach jest to urządzenie bardzo przydatne i pozwala na obsługę wielu programów bez użycia klawiatury. Informacją, że mysz funkcjonuje, jest na monitorze obraz strzałki, niekiedy prostokąta lub ręki. Jeśli przesuniemy myszką po stole lub po specjalnej podkładce (tzw. padzie), to odpowiedni ruch wykona strzałka na ekranie. Naciśnięcie klawisza myszki, tzw. kliknięcie, pozwala na akceptację realizacji polecenia. W niektórych komputerach wmontowana jest na stałe kulka i tu przez ruchy dłoni możemy realizować podobne funkcje jak przy pomocy myszki. Współczesne ?myszki? mają do trzech wbudowanych klawiszy sterujących pozwalających na rozszerzenie możliwości stosowania użytkowego, a tym samym efektywniejszej i sprawniejszej obsługi wielu aplikacji wykorzystywanych przez użytkownika (np. menu podręczne, przesuw kursora itp.).

Drukarka. Urządzenie te służy do wyprowadzania wyników pracy kompute­ra na trwałym nośniku informacji. Szybkość wykonywania przez komputer ope­racji nie przyniesie spodziewanych efektów, jeżeli nie zostanie sprzęgnięte z odpowiednio wydajnymi drukarkami. Ponieważ występuje dość często brak syn­chronizacji, dlatego dane z przetworzenia mogą być zapisywane na specjalistycz­nym dysku spełniającym rolę bufora, a następnie – w miarę możliwości i potrzeb drukowane. Istnieje wiele różnych rodzajów drukarek produkowanych przez różne firmy. W praktyce stosowane są drukarki: mozaikowe, strumieniowe, lase­rowe, termiczne i bezdotykowe.

Drukarka mozaikowa

– jest drukarką uderzeniową. Głowica drukarki zawiera cienk­ie igły (najczęściej 9 lub 24), które – dociskając taśmę barwiącą do papieru-tworzą znak. Im więcej igieł na jednostkę powierzchni, tym lepsza jakość druku, lecz czas druku się wydłuża. Znaki tworzone są w trybie draft (na brudno) i NQL (Near Letter Quality, czyli podwyższonej jakości). Drukarki te są stosunkowo tanie, a ich naj­większą wadą jest niewielka szybkość i dość duża głośność pracy.

Drukarka strumieniowa

– zwana też drukarką atramentową (ink-.jet-printer), drukuje metodą strumienia tuszu wyrzucanego przez dyszę w uruchomio­nej głowicy. Są to więc podobnie jak drukarki igłowe drukarki uderzeniowe, lecz pracujące cicho i dające dobre jakościowo wydruki. Pewną ich wadą jest to, że nie można stosować w nich np. papieru kredowego (wydruk rozlewa się). Również z tego samego powodu nie są rekomendowane dla grafiki, natomiast zdają egzamin dla użytkowników pracujących w trybie tekstowym.

Drukarki laserowe są to obecnie najbardziej popularne typy drukarek. Są one droższe cenowo od atramentowych jednak coraz częściej instalowane ze względu na bezsporne zalety, jakimi są: wysoka jakość druku, cicha praca, większa szybkość realizacji. Zasada działania podobna jak w kseroko­piarce. Różnica jest w tym, że obraz nie jest naświetlany światłem odbitym do orygi­nału, lecz przez laser, który jest w drukarce. W przeciwieństwie do drukarek atra­mentowych i mozaikowych drukowana jest cała strona (a nie linie po linii).

Drukarka bezdotykowa.

Jest to cała rodzina nowego typu drukarek o bardzo dużej wydajności. Drukarki te pracują z szybkością ponad 50% większą niż drukarki laserowe (drukują ponad 90 stron na minutę) i są odporne na wszelkiego rodzaju zakłócenia.

Skanery – pozwalające na cyfrowe przetwarzanie dowolnego obrazu. Skanery występują w postaci skanera ręcznego lub stacjonarnego. Działanie skanera polega na płynnym przesunięciu po skanowanym obrazie lampy fluorescencyjnej lub kilku­nastu fotodiod umieszczonych w urządzeniu.

Skanery scharakteryzowane są przez następujące parametry:

• rozdzielczość liczona w liczbie punktów na cal, tzw. dpi, większość skanerów ma około 600 dpi,

• skala szarości decydująca o płynności przejścia od czerni do bieli,

• szerokość skapowania określająca maksymalną szerokość oryginału przetwa­rzanego w pojedynczym cyklu pracy skanera,

• szybkość skapowania.

Plotery – co to jest ploter i jaki serwis ploterów HP wybrać do obsługi

Plotery – są to urządzenia wyjścia wykorzystywane między innymi w pracach pro­jektowych. Przetwarzane w komputerze dane są wykreślane w postaci rysunku w układzie osi X i Y. Plotery należą do stosunkowo drogich urządzeń zewnętrznych, dlatego jeśli zdarzy się awaria przedsiębiorcy zazwyczaj nie żałują funduszy na serwis ploterów z Poznania, który przywróci ich sprzętowi jakość działania. Więcej w temacie ploterów znajdziecie w artykule tematycznym – naprawa i serwis ploterów HP

Przedstawione urządzenia nie wyczerpują wszystkich urządzeń wejścia i wyj­ścia. Istnieją urządzenia, które pozwalają przetwarzać mowę i dźwięki. W dużych hurtowniach stosowane są czytniki kodów paskowych. Postęp techniczny idzie w kierunku wzbogacenia o odkrywania wciąż nowych urządzeń dla poprawienia ko­munikacji z komputerem.

PODSUMOWANIE. Komputer jest urządzeniem, które wykonuje automatycz­nie obliczenia, zgodne z zasadami jego funkcjonowania, określone przez zewnętrzną lub wewnętrzną informację, przekazywane w postaci danych i programów. Rozwój techniki komputerowej spowodował wydzielenie tzw. generacji komputerów. Generacja pierw­sza oparta była na technice lampowej, druga zaś na tranzystorowej, trzecia – z kolei – na układach scalonych małej i średniej skali integracji. Obecnie funkcjonujące komputery zalicza się do czwartej generacji, opartej na układach scalonych o bardzo wysokiej skali integracji. Dalsze generacje oparte będą prawdopodobnie na jeszcze więk­szej skali integracji mających inne niż dotychczas rozwiązania techniczne, jak przykładowo ?neurokomputery, superskalary.

Komputery można podzielić według różnych kryteriów. Stosując kryterium handlo­wo-funkcjonalne oraz cenę możemy umownie wyróżnić mikrokomputery, minikomputery średnie i duże oraz super i ultrakomputery. Obecnie najbardziej popularne są mikrokomputery prze­znaczone dla pojedynczych użytkowników, czyli tak zwane personalne komputery.

System komputerowy tworzony jest przez jednostkę centralną i gamę urządzeń peryferyjnych. Naj­bardziej istotnymi elementami jednostki centralnej są: procesor, pamięć wewnętrz­na (operacyjna), kanały wejścia i wyjścia. Peryferia tworzą pamięć zewnętrzną oraz urządzenia wejścia i wyjścia. Elementem organizującym pracę całego sys­temu komputerowego jest procesor. Miniaturyzacja jest tak wielka, że przewiduje się iż mikroprocesor 786 firmy Intel, zawierający sto milionów tranzystorów, będzie to kostka krzemu o powierzchni około 6,5 cm. Istotnym elementem wpływającym na wydajność komputera są również urządzenia pamięci operacyjnej. Pamięć ta, nazywana jest często pamięcią RAM (pamięć dynamiczna o swobodnym, bezpośrednim dostępie wymagająca ?stałego odświeżania?), pozwala na przechowywanie danych i programów, które są aktualnie przetwarzane ? dostarczane do mikroprocesora. Pojemność zestawów dysków mierzona jest w gigabajtach (terabajtach) i charakteryzuje się bardzo krótkim czasem dostępu. Do urządzeń zewnętrznych, pozwalających na komunikację człowiek – komputer, należą: monitor. klawiatura, drukarka, ska­ner, mysz, ploter. Z punktu widzenia użytkownika najbardziej istotnym urządze­niem jest monitor. Monitor jest bowiem podstawowym urządzeniem do wizualizacji informacji wypro­wadzanych i wyprowadzanych z komputera. Klawiatura natomiast podstawowym urządzeniem do wprowadzenia danych i rozkazów do komputera.